Hỏi: Mạn cần được liễu tri.
(Câu thảo luận trong lớp Phật Pháp Buđdhadhamma ngày 9-4-2014, Minh Hạnh chuyển biên
TTGiác Đẳng: Dĩ nhiên là khi chúng ta bàn về Ngã Mạn, thì nó mang tánh rất rốt ráo chứ không phải chúng ta nói đời sống hàng ngày. Nhưng, chúng ta biết một giáo lý căn bản Đức Phật Ngài dạy trong đời sống đó là hễ bất cứ pháp nào chúng ta có cái nhìn đây là “Tôi” , “đây là của Tôi”, “đây là tự ngã của tôi” thì chúng ta khổ. Đây là một điều rất khó tiêu hóa trong đời sống tu tập của chúng ta. Bởi vì, hầu hết những nỗ lực của chúng ta đều dựa lên trên một số giá trị của đời sống. Và do những giá trị này thì mình thấy rằng mình được hạnh phúc. Thí dụ như mình tha thiết với một học vị, mình tha thiết với một địa vị nào đó, mình tha thiết như vậy rồi mình thủ đắc cái gì đó thì những điều đó làm cho chúng ta vui làm cho chúng ta hãnh diện. Tuy nhiên, trong cái vui và cái hãnh diện đó thì thật sự chúng ta phải có một cái hiểu biết. Cái hiểu biết ở đây Đức Phật Ngài dùng chữ “Liễu Tri” là chúng ta phải thấy được rằng cái đó nó cũng cho chúng ta vui và nó cũng cho chúng ta khổ, chuyện đương nhiên là như vậy.
Như trường hợp Đức Phật Ngài dạy trong kinh:
- “Này chư Tỳ Kheo, nếu có người lấy những lá vàng rơi ở trong sân chùa Kỳ Viên đem đổ xuống hố sâu hay là đốt đi thì các Thầy có buồn không?
Thì các Thầy nói là:
- “Dạ, không buồn”.
Các Thầy không nghĩ những chiếc là đó là của mình hay liên hệ đến tự ngã của mình, thì Đức Phật Ngài dạy là chúng ta phải quán các Pháp.
